Skip to main content

Na skróty




Mapa sołectw Gminy Kęsowo

Prehistoria

Początki osadnictwa przypadają na młodszą epokę kamienną (neolit) czyli 3000 - 1800 lat p.n.e. Z tego okresu pozostały ślady osad w Piastoszynie i Żalnie.

Wieki średnie i średniowiecze

Rozwój osadnictwa. Liczne ślady osad i budowli obronnych w:
  • Piastoszynie
  • Żalnie
  • Obrowie
  • Drożdzienicy
Wśród łąk pod Obrowem ślady po grodzie obronnym z okresu VIII - X wiek. Od XIII i XIV wieku dokumenty osadnicze i nadaniowe dotyczące wsi i osad: Drożdzienica, Sady Bralewnica, Kęsowo, Piastoszyn, Żalno, Jeleńcz. Wsie były własnością rycerską, kościelną lub chłopską W XIV wieku wieś Piastoszyn została objęta osadnictwem niemieckim i weszła w skład tzw. Kosznajdrów. Od 1309 do 1454 roku teren gminy pod władzą Zakonu Krzyżackiego.

Czasy nowożytne do 1772 roku

Rozwój rolnictwa. Praktycznie znikają większe kompleksy leśne. Dwie wsie rycerskie Żalno i Kęsowo osiągają większe rozmiary i znaczenie. Należą do znaczących w starostwie tucholskim rodzin szlacheckich Żalińskich i Kęsowskich. Rośnie rola wsi Jeleńcz jako siedziby parafii, która uchodzi za jedną z najstarszych na Pomorzu Gdańskim.

Okres zaborów

Dominujące rolnictwo. Liczne zmiany własnościowe związane z napływem osadników niemieckich. Małe osady rozwijają się we wsie: Przymuszewo, Adamkowo, Ludwichowo, Pamiętowo. Stopniowa kapitalizacja wsi: majątki ziemiańskie - polskie, niemieckie, duże gospodarstwa chłopskie - głównie niemieckie, średnie i małe gospodarstwa - polskie. Ludność uczestniczy w tworzonych w Tucholi organizacjach społecznych (polskich). W kilku wsiach gminy powstają Ochotnicze Straże Pożarne.

Wiek XX do 1945 roku

Powrót Kęsowa i okolic do niepodległej Ojczyzny nastąpił w styczniu - lutym 1920 roku, kiedy to na mocy traktatu wersalskiego Polska zajęła Pomorze Gdańskie. W Kęsowie i innych wsiach gminy (Przymuszewo, Pamiętowo, Adamkowo, Piastoszyn) utrzymuje się silna własność rolna żywiołu niemieckiego. Posiadają też Niemcy kilka majątków ziemskich (Wieszczyce, Kęsowo, Siciny). Polska musi przestrzegać tzw. Traktatu mniejszościowego stąd swobodny rozwój mniejszości niemieckiej. Posiada ona w Kęsowie od 1908 roku kościół ewangelicki.
Konflikty z ludnością polską nie mają większego znaczenia do schyłku lat 30-tych. Nasilają się wraz ze wzrostem agresywnych poczynań Rzeszy. W obiektach dworu w Kęsowie w 1937 r. prowadzone były ćwiczenia grup dywersyjnych mniejszości niemieckiej. Właściciele dworu siostry Wehr oraz uczestnicy kursu zostali aresztowani. Proces odbył się w Chojnicach, a wyroki na 22 oskarżonych od 6 miesięcy do 2 lat więzienia.
Latem 1939 r rozpoczęto budowę linii obronnej rozciągającej się od Obrowa po Droździenicę. Planowano 36 bunkrów betonowych wzajemnie się uzupełniających. Niestety wykonano tylko 6. Stanowią dzisiaj pewną atrakcję okolicy, ze względu na bardzo dobry stan.
W 1939 r. liczne aresztowania wśród ludności. Egzekucje w Lesie Krajeńskim, osadzanie w obozie w Radzimiu, rozstrzeliwania w obozie, egzekucje w Rudzkim Moście. W 1940 roku egzekucja 10 Polaków w Bralewnicy.
Wysiedlenia Polaków z gospodarstw i przydzielanie ich Niemcom z Besarabii:
Wyzwolenie spod okupacji nastąpiło w lutym 1945 r. Niemieccy właściciele majątków ziemskich i gospodarstw uciekli do Niemiec.
Miejsca Pamięci Narodowej:
  • Bralewnica
  • Drożdzienica
  • Krajenki - las
  • Kęsowo - szkoła
  • Żalno

Aktualności i najnowsze komunikaty

  • Ostrzeżenie meteorologiczne o przymrozkach (2)

    26 kwiecień 2024
  • Ostrzeżenie meteorologiczne o burzach

    25 kwiecień 2024
  • Drugiego maja GOPS w Kęsowie będzie nieczynny

    22 kwiecień 2024
  • Drugiego maja Zakład Gospodarki Komunalnej w Kęsowie będzie nieczynny

    17 kwiecień 2024
  • Planowane wyłączenia prądu

    17 kwiecień 2024
  • Konkurs recytatorski

    16 kwiecień 2024
  • Planowane wyłączenia prądu (2)

    16 kwiecień 2024
  • Drugiego maja Urząd Gminy w Kęsowie będzie nieczynny

    15 kwiecień 2024
  • Urzędowy rejestr podmiotów profesjonalnych

    15 kwiecień 2024
  • Turnusy rehabilitacyjne dla dzieci rolników w 2024 roku

    11 kwiecień 2024